293

<< Nr. 292 | Index | Nr. 294 >> 

Absender: Haller, Berchtold

Empfänger: Zwingli

Ort: Bern
Datierung: 8 IV 1523

Vorlage: Huldreich Zwinglis sämtliche Werke, vol. 8 (Leipzig: Heinsius, 1914) (Corpus Reformatorum 95), 57-59

--57--

S. D. Vix verbis consequi queam, doctissime Huldriche, quam
hilari vultu tuas omnes acceperimus epistolas tuę et eruditionis et
humanitatis testes locupletissimas. Episcopus noster Vadivillius
nusquam eas satis abunde commendare potest alioqui commendatissimas.
Mitiorem paulo effecisti hominem Sebastianum. Ita tamen
utrinque contionati sumus, ut alter alterum effusius redimeret. Dominus
addit quotidie congregationi; reluctantur nobiles, censibus annuis
et decimis faventes [Act. 16. 5]. Unde non est, quod me plus urgeat,
quam ut tuis institutionibus expeditiorem aliquando me redderes super
illud Math. 5. [Matth. 5. 42]: "Petenti abs te dato, et cupientem
mutuam accipere ne averseris". Cogor illic satisfacere cum his, qui
resistunt, tum qui amplexantur Christi doctrinam. Habeo quorundam
iudicia, nec satiari potero, nisi tu me plane erudias. Ceterum
concessit Sebastianus noster Colmariam capituli Minoritarum
gratia, post mensem forte rediturus. Interim Dominicanus noster

--58--

suo Thomistico Marte omnia invertere tentabit, nisi tum opportune
tum importune restiterim. - Sebastianus a Lapide, qui inter dominos
Bernates primus euangelio favit mireque tutatus est episcopum
Honstettensem, nescio quibus pontificum imposturis seductus viribus
adversatur omnibus utrique, Sebastianum et Bertoldum,
verbi dei adulteros et mendaces inculpavit palam. Domini magnifici

--59--

pro veteri prudentia ita negocium nobis instantibus temperarunt, ut
omnibus abunde satisfactum sit euangelicaque veritas libere triumphet
in eius dispensatoribus. - Adfuerunt ex Helvetiorum pagis nonnulli
oratores, qui, cum plurimum attentarint in euangelii praeiudicium,
minus aput nos efficere potuerunt, quam si omnino tacuissent. Optimates
aput nos, qui Gallo favent, favent et euangelio. Sunt item ex
Silvanis, qui Christi doctrinam cęteris pagis ob Tiguros invisam
credebant. At cum Bernę eandem offenderint, nihil habent, quod
contradicant. Ita passionibus privatis ferme aguntur omnia. -
Episcopus Lausanensis convocavit omnes parochos. Nescio, quid
cum illis acturus sit; id unum constat, quotquot sacrificulos inunxit,
speciatim iuramento expostulavit, ne contrahant neque faveant Lutheranę
doctrinę. - Cęterum "Opus conclusionum" expectamus
omnes, nec est, quo Bernatibus magis ac magis gratificari poteris,
quam ut excuso non diutius ęquo privemur. Nolo te, hominem sanctissimis
studiis occupatissimum, diutius immorari. Salutant te prępositus,
olim tibi responsurus, una cum ecclesia sua Bernensi. -
Salvus item sit Leo fortissimus, cuius unius familiaritatem vel maxime
affecto.
Modo et tu valeas athletice.
Bernę 6. Idus Aprilis anno M.D.XXIII.
Bertoldus Hallerus tuus.
An meyster Uolrichen Zuingli, luttpriester zuom munster in Zurich,
finem furgeliepten herren und frund.